Kiedy stosować statyw fotograficzny? Dowiedz się więcej na naszym blogu

Czy statyw fotograficzny jest niezbędny w pracy fotografa? W jakich sytuacjach warto z niego korzystać? Poznaj zastosowanie tego praktycznego wyposażenia i dowiedz się, który statyw będzie dla Ciebie najlepszy.

W ekwipunku każdego fotografa, nie powinno go zabraknąć

Każdy rozwijający się fotograf prędzej czy później stawia sobie to pytanie: czy potrzebny jest mi statyw fotograficzny? Odpowiedź jest tylko jedna: jak najbardziej! To narzędzie znajduje szerokie zastosowanie w zasadzie w każdej dziedzinie fotografii. Przyda się podczas wykonywania zdjęć krajobrazowych i przyrodniczych, w sesjach produktowych i portretowych, w makrofotografii, a nawet w fotoreportażu. Jak często będziemy z niego korzystać? W tym wypadku wiele zależy od gatunku uprawianej fotografii. Fotoreporterzy przez większość czasu trzymają swoje statywy na dnie szafy ze sprzętem fotograficznym, sięgając po nie tylko w wyjątkowych sytuacjach. Fotografowie przyrody i krajobrazu oraz fachowcy od zdjęć produktowych praktycznie nie rozstają się z tego rodzaju sprzętem, a w swojej kolekcji posiadają kilka statywów do różnych zastosowań.

Co potrafi statyw fotograficzny?

Statyw robi to, czego nie potrafi ręka fotografa: skutecznie stabilizuje kadr. Dzięki niemu możemy wyeliminować drgania aparatu oraz precyzyjnie zaplanować i ustawić scenę zdjęciową. To jednocześnie bardzo prosta konstrukcja – składa się zwykle z trzech rozkładanych nóg, wysuwanej kolumny oraz regulowanej głowicy, na której mocuje się aparat. Kiedy statyw fotograficzny będzie nam naprawdę niezbędny? Oto kilka standardowych sytuacji, w których nie obędziemy się bez jego pomocy:

• Zdjęcia z długim czasem naświetlania. Ze statywu korzystamy przede wszystkim wówczas, gdy wykonujemy zdjęcia z długimi czasami otwarcia migawki. Chodzi przede wszystkim o fotografie wykonywane wieczorem i nocą, gdy do uzyskania prawidłowej ekspozycji musimy naświetlać zdjęcie przez kilka, kilkanaście, bądź nawet kilkadziesiąt sekund. Z tego rozwiązania skorzystamy także podczas fotografowania z użyciem filtrów szarych (ND), które wydłużają czas ekspozycji (przydają się zwłaszcza w ciągu dnia).

• Efekt rozmytego ruchu. Trójnóg będzie niezbędny również wówczas, gdy chcemy uzyskać efekt rozmycia ruchu na zdjęciu. Użyj statywu i długich czasów naświetlania, jeśli chcesz zarejestrować smugi świateł poruszających się aut albo sfotografować falujące morze jako gładką i spokojną taflę wody. Taka konfiguracja będzie też niezbędna do wykonywania zdjęć „malowanych światłem”.

• Precyzyjne kadry. Ważną funkcją statywu jest możliwość uzyskania bardzo precyzyjnego kadru. Wystarczy raz zaaranżować fotografowaną scenę i skomponować kadr za pomocą statywu, by móc powtarzać to samo wystudiowane ujęcie dowolną ilość razy. Takie rozwiązanie znajduje zastosowanie przede wszystkim w fotografii produktowej, choć sprawdzi się również w portrecie oraz w fotografii krajobrazowej.

• Fotografia przyrodnicza. Statyw przyda się również wówczas, gdy wykonujemy zdjęcia oddalonych od nas obiektów za pomocą obiektywów z długą ogniskową. Dotyczy to na przykład fotografowania dzikich zwierząt. Teleobiektywy są bardzo wrażliwe na wszelkie drgania aparatu. Modele bez wbudowanej stabilizacji obrazu mogą pracować tylko na bardzo krótkich czasach naświetlania – w przeciwnym razie zdjęcia wyjdą poruszone. Zastosowanie statywu pozwoli nam na wyeliminowanie drgań i zarejestrowanie wyraźnych kadrów przy nieco dłuższych czasach otwarcia migawki.

• Panoramy i zdjęcia HDR. Statyw wykorzystamy również wówczas, gdy chcemy wykonać kilka zdjęć, które następnie połączymy w jedno. Dotyczy to zwłaszcza panoram oraz zdjęć HDR. W przypadku panoram statyw wykorzystujemy po to, by zachować jedną płaszczyznę kadru (pionową lub poziomą). Wykonując zdjęcia HDR, utrzymujemy ten sam kadr przez cały czas, a kolejne zdjęcia różnią się między sobą jedynie czasem ekspozycji – tak przygotowane fotografie „nakładamy” na siebie w programie graficznym, otrzymując jedno finalne zdjęcie o szerokim zakresem tonalnym.

Który statyw wybrać?

Na co zwrócić uwagę podczas wyboru statywu? Przede wszystkim ustalmy, do jakich celów będziemy go używać. Czy trójnóg potrzebny nam będzie do pracy w studiu, wykonywania zdjęć w plenerze, czy też do fotograficznych wędrówek z plecakiem? Na tej podstawie dobieramy odpowiednie parametry statywu. Najważniejsze z nich to waga, udźwig, maksymalna i minimalna wysokość oraz rozmiar statywu po jego złożeniu. Bogatą ofertę tego rodzaju sprzętu oferuje chociażby renomowana marka Vanguard.

• Waga. O funkcjonalności statywu decyduje przede wszystkim jego masa. Im statyw jest cięższy, tym lepiej spełnia swoją funkcję, czyli skuteczniej stabilizuje aparat fotograficzny. Duża masa to jednak również spore ograniczenie mobilności statywu. Dlatego na rynku dostępnych jest wiele lekkich, a jednocześnie stabilnych konstrukcji, które świetnie sprawdzają się w terenie. Wśród nich jest np. aluminiowy statyw Vanguard VEO2 235AP, który waży zaledwie 1,4 kg.

• Udźwig. Niska masa oznacza statywu, oznacza zwykle, że ma on znacznie ograniczoną nośność. Przypięcie do niego profesjonalnej lustrzanki z ciężkim obiektywem może okazać się niemożliwe. Dlatego masę statywu należy zawsze zestawić z jego maksymalnym udźwigiem. Pod tym względem świetnie wypada model Vanguard 2GO 265AB, który przy masie 1,5 kg, bez problemu utrzyma sprzęt fotograficzny ważący aż 8 kg.

• Wysokość. Mówiąc o wysokości statywu, mamy na myśli dwa parametry: maksymalną oraz minimalną wysokość, na której możemy umieścić aparat. Najlepiej, jeśli maksymalna wysokość statywu z wysuniętą kolumną będzie minimalnie większa od wzrostu użytkownika. Minimalna wysokość to ważny parametr dla fotografów, którzy lubią wykonywać zdjęcia z „żabiej” perspektywy. W tym wypadku ciekawą opcją będzie statyw Vanguard VEO 2x 235ABP, który umożliwia zawieszenie lustrzanki już na wysokości 18 cm.

• Rozmiar po złożeniu. Mniejsze statywy łatwiej jest przenosić. Stawiając na mobilność statywu, będziemy więc poszukiwać trójnogów o niewielkich rozmiarach, które z łatwością można włożyć lub przyczepić do plecaka fotograficznego. W tym wypadku najlepiej sprawdzą się statywy cztero- lub pięciosekcyjne (np. Vanguard VEO2 235AP), które zajmują niewiele miejsca podczas przenoszenia, oferując jednocześnie dużą maksymalną wysokość po rozłożeniu.

Ważne, aby zwrócić uwagę na kilka dodatkowych rzeczy

Podczas wyboru statywu zwróćmy też uwagę na rodzaj głowicy (kulowa lub 3D), szybkość składania trójnogu oraz rodzaj zastosowanych rozwiązań konstrukcyjnych. Jedno jest pewne – na tego rodzaju wyposażeniu nie warto oszczędzać. Dobrej jakości statyw będzie dobrze służył przez wiele lat. Sprawi też, że nasz sprzęt fotograficzny będzie bezpieczniejszy, a jego obsługa wygodniejsza.

[simple-author-box]