Fotografia studyjna – podstawy, oświetlenie

Studio pozwala na znacznie większy komfort fotografowania, niż ma to miejsce w plenerze i przestrzeni publicznej. Jedną z istotniejszych kwestii jest tutaj dostęp do precyzyjnego, idealnie dostosowanego oświetlenia. Oczywiście fotografia studyjna jest bardzo rozległą dziedziną, dlatego wszystkich informacji na jej temat nie pomieści jeden artykuł. Jednak przed rozpoczęciem pracy na planie zdjęciowym, warto poznać kilka cennych, praktycznych wskazówek.

Fotografia studyjna – podstawy, czyli najważniejsze informacje

Zanim przystąpimy do stworzenia własnego studia, należy zastanowić się, co właściwie chcemy w nim fotografować. Trzeba zwrócić uwagę na gabaryty obiektów, którym będziemy robić zdjęcia i które będziemy chcieli odpowiednio oświetlić – czy skupimy się na niewielkich przedmiotach, czy może chcemy zmieścić w kadrze kilka osób? Wpłynie to zarówno na ilość potrzebnego sprzętu (w drugim przypadku będzie go więcej), jak i na wybór metrażu całego pomieszczenia.

Kolejną kwestią będzie dopasowanie rodzaju oświetlenia do swoich indywidualnych preferencji. Możemy korzystać wyłącznie z lamp studyjnych, albo połączyć je ze światłem zastanym. W pierwszym przypadku konieczny jest zakup lamp o maksymalnej wydajności. Ich moc należy dobrać odpowiednio do odległości od fotografowanego obiektu (im dalej się znajduje, tym będzie ona większa). Na bardzo małym, domowym planie na sam początek wystarczy pojedyncza lampa i blenda, jednak z czasem i tak większość osób decyduje się na skompletowanie całego zestawu. W drugim przypadku, czyli gdy korzystamy też ze światła zastanego i to ono będzie naszym podstawowym źródłem światła, lampa posłuży tylko jako jego „uzupełnienie” w mniej słoneczne dni. W tej sytuacji warto postawić przede wszystkim na dodatkowe lampy obsługujące światło ciągłe (czyli działające non-stop, inaczej niż flesz).

Główne metody modelowania światła w fotografii 

Rozpoczynając pracę z fotografią studyjną należy zapoznać się z przynajmniej podstawowymi zasadami funkcjonowania i ustawiania świateł. Nie zawsze istnieje potrzeba, aby włączać je wszystkie na raz lub na pełną moc. Zazwyczaj nie jest to konieczne. Odpowiednie rozstawienie wymaga dobrego planu i kierowania się metodą “prób i błędów”. Co więcej, każde większe studio ma w swoim wyposażeniu różnego rodzaju modyfikatory, takie jak parasole studyjne, softboxy, czy beauty dishe. Warto przemyśleć zakup każdego z nich. Poszczególne akcesoria pozwalają na zmianę temperatury barwowej, rozkładu cieni i świateł, koloru fotografowanych obiektów, oraz ostrości. Właśnie dlatego elementy modelujące, czyli tzw. modyfikatory, stanowią niezbędne wyposażenie planów zdjęciowych z prawdziwego zdarzenia. Droższą alternatywą będzie tutaj wybór wielofunkcyjnej lampy z regulacją temperatury barwowej.

Ogromne znaczenie mają również odpowiednie ustawienia sprzętu. Trzeba zwrócić uwagę głównie na wskaźnik CRI (współczynnik odwzorowania barw). Parametr ten określa, w jakim stopniu konkretne źródło światła odwzorowuje kolory rzeczywiste. Wartość CRI równa 100 pozwala uzyskać w pełni naturalne światło, zbliżone do słonecznego. Wniosek: im wyższe CRI, tym bardziej naturalny efekt. Innym istotnym parametrem jest balans bieli. Biorąc pod uwagę te dwa wyznaczniki, skontrolujemy wartość procentową odwzorowania kolorów. Oczywiście najlepiej, aby była ona dość wysoka. Istotna jest też zmiana trybu pracy aparatu – w studiu powinien być to „M”, czyli manualny. Tylko w ten sposób jesteśmy w stanie robić dobre zdjęcia przy świetle błyskowym.

Jak wybrać lampy do studia fotograficznego?

Kupując oświetlenie na plan zdjęciowy, podstawową informacją, którą powinniśmy posiąść, jest rozróżnienie pomiędzy oświetleniem ciągłym i błyskowym. W większych studiach stosuje się najczęściej oba typy sprzętu. W przypadku oświetlenia ciągłego mamy do czynienia z efektem zbliżonym do naturalnego światła, pozbawionym migotania. Obecnie produkowane lampy światła ciągłego są bardzo zróżnicowane i posiadają wiele ciekawych funkcji. Dzięki zastosowaniu paneli świetlówkowych i LED, cechują się też małym zużyciem prądu i dość wysoką mocą. Warto szukać więc nowoczesnych, energooszczędnych modeli. To również prawdziwe must-have dla tych osób, które poza fotografią chcą zajmować się także filmowaniem.

Drugi rodzaj, czyli studyjne światło błyskowe jest po prostu fleszem, który znajduje się w pewnej odległości od aparatu. Tutaj można wybierać pomiędzy studyjnymi głowicami błyskowymi oraz mniejszymi, kompaktowymi wersjami. Taki rodzaj oświetlenia pozwala osiągnąć najwyższą jakość obrazu przy zastosowaniu każdej przysłony i minimalnym ISO. W odróżnieniu od lamp światła ciągłego, błyskowe przybiera postać oświetlenia punktowego. Jeżeli chcemy sprawić, aby było bardziej rozproszone, musimy skorzystać z różnego rodzaju modyfikatorów. Co więcej, zastosowanie flesza wymaga od fotografa posiadania nieco większych umiejętności. Dlatego osoby początkujące najczęściej sięgają najpierw po lampy światła ciągłego, które są po prostu łatwiejsze w ustawieniu.  

Fotografia studyjna – oświetlenie, w które warto zainwestować

Wbrew pozorom, sprzęt oświetleniowy i budowa własnego studia nie musi być ogromnym wydatkiem. Jednocześnie nie ma wątpliwości, że dobre lampy są tutaj pozycją obowiązkową, pozwalającą uzyskać jak największą kontrolę nad światłem i finalnym efektem sesji. Dlatego nie warto na nich oszczędzać. Ma to znaczenie zwłaszcza wtedy, gdy zamierzamy zajmować się fotografią komercyjną. Jednak na rynku dostępne są również takie produkty, które oferują całkiem niezłe efekty za niewielki koszt. Wśród przystępnych cenowo modeli lamp, które mogą posłużyć do budowy domowego lub niewielkiego studia, warto wymienić chociażby sprzęt marki Quadralite. To doskonała opcja dla pasjonatów fotografii oraz profesjonalistów, którym zależy na połączeniu dobrej jakości i przystępnej ceny. Poza poręcznymi zestawami oświetleniowymi, w ofercie Quadralite znajdziemy również szeroki wybór modyfikatorów.

Za to najlepszym rozwiązaniem dla bardziej wymagających użytkowników i profesjonalistów, oczekujących jak najwyższej jakości, są systemy oświetleniowe firmy Profoto. Urządzenia tej marki umożliwiają precyzyjne kreowanie obrazu za pomocą światła. W ofercie Profoto dostępne są zarówno klasyczne lampy studyjne, mobilne lampy akumulatorowe, jak i rozbudowana oferta modyfikatorów, takich jak piloty, kontrolery błysku, filtry barwne, softboxy i parasolki. Wszystkie te produkty wyróżniają się ogromną wydajnością i jednocześnie niezwykłą prostotą obsługi.